همه چیز درباره قاتل پرندگان در میانکاله
به گزارش مجله فضای وب، بنابر گفته معاون سازمان دامپزشکی، بیماری بوتولیسم بر اثر سم فراوری شده توسط باکتری کلستریدیوم بوتولینوم ایجاد می گردد و پرندگان با بلع گیاهان یا حیوانات آلوده به این سم به آن مبتلا شده و جان خود را از دست می دهند.
به گزارش خبرنگاران حدود 8000 پرنده از گونه های مختلف ظرف مدت یک هفته در تالاب میانکاله تلف شدند. حدس های بسیاری از ابتلای پرندگان به آنفلوآنزای فوق حاد، نیوکاسل، مسمومیت با فاضلاب و نظایر آن وجود داشت که خاتمه روز چهارشنبه سازمان دامپزشکی علت این موضوع را بیماری بوتولیسم اظهار داشت.
علی صفر ماکنعلی، معاون بهداشتی وپیشگیری سازمان دامپزشکی در گفت وگو باخبرنگاران در تشریح جزئیات سم بوتولیسم گفت: بوتولیسم بیماری فلج نماینده، کشنده و مرگباری است که با هضم توکسین فراوری شده به وسیله کلستریدیوم بوتولینوم ایجاد می گردد. شیوع بوتولیسم در پرندگان آبزی حیات وحش اتفاق می افتد که طی آن تعداد زیادی از پرندگان دچار عفونت شده و تلف می شوند. همچنین شیوع بوتولیسم پرندگان می تواند هفته ها طول بکشد و ممکن است مجددا بازپدید گردد.
وی ادامه داد: کلستریدیوم بوتولیسم یک باکتری بی هوازی است که در گیاهان فاسد و مواد حیوانی تکثیر می گردد و اغلب در دریاچه ها در دوره های کمبود اکسیژن و کیفیت پایین آب رخ می دهد. البته این باکتری در تالابها و دریاچه هایی که بالاترین استانداردهای حفاظتی را هم داشته اند، گزارش شده است؛ یعنی تا به امروز تمامی عوامل محیطی بروز این رخداد شناسایی نشده است.
به گفته وی علائم پیش رونده (تدریجی) آن به گونه ای است که عضلات پرنده سست و نرم و در نهایت فلج می گردد و اثرات توکسین فراوری شده در بدن پرندگان باقی می ماند.
معاون بهداشتی و پیشگیری سازمان دامپزشکی اظهار کرد: پرنده های درگیر بیوتوکسین قادر به استفاده از بالها و پاهای خود نبوده و به عبارتی دچار کم حرکتی و ناتوانی پرواز می شوند. این پرنده ها که دچار فلجی ماهیچه های گردن می شوند، توانایی نرمال نگه داشتن سر خود را از دست می دهند. به همین دلیل گردن آنها خمیده شده و به آنها گردن خمیده می گویند. این پرندگان می توانند روزها دراین موقعیت باقی بمانند.
نقش سیل در بروز بیماری
وی با بیان اینکه بروز این بیماری در تابستان ها بیشتر است ولی احتمال ابتلا به بیماری از ماه های آذرتا بهمن نیز وجود دارد گفت: در تابستان اسپورها (هاگ) از حالت نهفته خارج و تحت تاثیر عوامل متعددی فعال می شوند و فراوری سم می نمایند. اینکه اخیرا با این پدیده روبرو شدیم، به دلیل این است که بروز این اتفاق از آذر تا بهمن ماه نیز دور از انتظار نیست. از طرفی پدیده هایی مانند سیل هم می توانند در معین زمان بروز این مساله موثر باشند.
ماکنعلی با بیان اینکه مرگ با بیوتوکسین به علت نقصان تنفس و غرق شدن است، گفت: تشخیص آزمایشگاهی بوتولیسم پرندگان سخت است اما این کار را به روشی تخصصی در کشور انجام دادیم و حتی تیپ بیوتوکسین هم معین کردیم.
وی در پاسخ به اینکه چرا آبزیان موجود در تالاب آلوده به این سم نشده اند؟ اظهار کرد: در این تالاب باید به جمعیت ماهی و نوع ماهی توجه کرد. ماهیان سردابی از حساسیت بالا و ماهیان گرم آبی از مقاومت بالایی برخوردارند. ماهیان میانکاله بسیار کم و غالبا از نوع گرم آبی هستند و اگر هم تلفاتی در آبزیان اتفاق بیفتد این ماهیان توسط مرغان ماهی خوار خورده می شوند و نشانه ای باقی نمی ماند.
پرهیز از فعالیت ورزشی در تالابها و امثال آن
او در پاسخ به اینکه آیا این بیماری قابلیت سرایت به انسان را دارد؟ گفت: انتقال تیپ c بوتولیسم پرندگان به انسان گزارش نشده است؛ بنابراین خطر سلامت انسان از تیپ c بوتولیسم بسیار کم در نظر گرفته می گردد. البته انواع دیگر بوتولیسم و بیماری های منتقل شده از آب (water-born) ناشی از آب راکد و با کیفیت پایین می تواند بیماریهای انسانی به وجود آورد؛ بنابراین احتیاط های اساسی مانند شنا نکردن و استحمام نکردن (عدم شست وشو) در آب های متاثر از عفونت ، ننوشیدن آب برکه ها و راه های آبی و خودداری از انجام ورزشهای آبی در برکه ها و دریاچه ها و راههای آبی که پرنده های مرده یا عفونی در آنها یافت شده اند، لازم است.
معاون بهداشتی و پیشگیری سازمان دامپزشکی افزود: انتقال این بیماری به سگها و گربه ها نادر است؛ اگرچه هر دو گونه مستعد بیماری هستند؛ بنابراین بایستی مراقبت های انسانی برای حیوان هم در نظر گرفته گردد.
ماکنعلی با بیان اینکه انسان یا حیوانی که در معرض آب راکد و گل آلود قرار گرفته باشد، ممکن است آلوده به باکتری ها و خزه های دریایی و توکسین های بیو شیمیایی شده باشد، گفت: باید مانع دسترسی حیوانات خانگی به آبهای راکد شد. همچنین اگر در خلال مدت قدم زدن با حیوان خانگی، با پرنده بیمار، مرده یا با آب راکد و گل آلود روبرو شدید بهترین کار این است که نگذارید حیوان از آب راکد یا پرنده مرده بخورد یا در آن آب شنا کند.
وی در خاتمه گفت: همه پرنده های مرده باید بی درنگ حذف شوند زیرا منبع مهم توکسین هستند. توکسینها مکررا در لارو و خر مگسهایی که از پرنده های مرده تغذیه می نمایند پیدا می شوند. در حقیقت از روشهای مهم انتشار این بیماری تغذیه حشرات از پرندگان آبزی است. از طرفی باید برای پیشگیری این بیماری، گروه های گیاهان اکسیژن زا تامین و گردش آب نیز برقرار گردد.
منبع: خبرگزاری ایسنا