شروع فعالیت های حفاظت و بازسازی نقش بهرام دوم در مرودشت
به گزارش مجله فضای وب، به نقل از روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان فارس، حمید فدایی روز 13 دی ماه 1399 با تأکید بر ضرورت انجام برنامه ریزی در زمینه حفاظت، بازسازی و بهره برداری از این آثار فرهنگی، اظهار کرد: در حال حاضر حفاظت از این گنجینه بشری مهم ترین دغدغه پایگاه میراث جهانی تخت جمشید است که با برنامه ریزی های اجرا شده از چند سال قبل تا به امروز وارد مرحله جدیدی از اقدامات اجرایی و اضطراری بازسازی شده ایم.
جهت دریافت خدمات بازسازی خانه با گروه ساختمانی آبان در ارتباط باشید. از طراحی پلن بازسازی تا اجرای جز به جز بازسازی منزل، ویلا و ساختمان اداری تخصص ماست.
او ادامه داد: این برنامه جامع که از سال 1396 با مستند نگاری محوطه و نقوش برجسته آن شروع شد، در مراحل بعد با تجهیز و راه اندازی کارگاه و دفتر فنی دائمی در محوطه و با استقرار گروهی از کارشناسان، متخصصان و حفاظت گران سنگ، عملیات حفاظت بر روی آرامگاه خشایارشاه تمرکز یافت که تا به امروز نیز ادامه دارد.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید اعلام کرد: متخصصان و کارشناسان مستقر در محوطه در نیمه دوم سال گذشته عملیات بازسازی بر روی نقش برجسته نبرد هرمز دوم که متحمل آسیب های زیادی شده بود را شروع کردند که در بهار امسال با موفقیت به اتمام رسید.
او اضافه نمود: با توجه به برنامه ریزی های قبلی، تهیه طرح اولیه و تأیید شورای فنی، حفاظت از نقش بهرام دوم شروع شده است و مراحل آسیب نگاری نقش در حال اجرا است.
فدایی با اشاره به اهمیت نقوش در دوره های مختلف تاریخی ازجمله دوره ساسانی در نقش رستم که در حریم میراث جهانی تخت جمشید نهاده شده است، گفت: نقوش برجسته ساسانی در کنار آرامگاه های شاهان هخامنشی در کنار نقشی از پادشاهی ایلامی، ارزش های زمانی و مکانی این محوطه را ویژه تر نموده و همه آثار واقع در این محوطه، نشان از مقدس بودن آن و استفاده آیینی از محوطه از دوره های بسیار دور تاریخی دارد، به گونه ای که شهریاران ساسانی مهم ترین رویدادهای سرزمین و پادشاهی خود را بر دیواره های صخره ای این مکان مقدس نقش نموده اند و علاوه بر این، بر فراز این کوه آیینی هم در وسعتی زیاد دخمه ها و استودان های عهد ساسانی گسترده است.
مصطفی رخشنده خو مدیر داخلی مجموعه های نقش رستم و نقش رجب نیز اظهار کرد: بالغ بر 11 عدد از این نقش برجسته ها و همچنین کتیبه های خطی متعددی در مجموعه نقش رستم و نقش رجب واقع شده است که همگی در فضای روباز و در معرض فرسایش ناشی از عوامل محیطی نظیر بارش باران، باد، دما و موارد متعدد دیگر قرار دارند و این عوامل باعث فرسودگی تدریجی این نگاره ها شده اند.
او افزود: با شکل گیری دفتر فنی مجموعه نقش رستم برنامه مطالعه، مستند نگاری و تهیه طرح حفاظت و بازسازی این نقوش در برنامه این کارگروه نهاده شد و به فراخور آسیب هایی که بر کالبد این آثار وارد شده طرح حفاظت و بازسازی تدوین شد.
مدیر داخلی مجموعه های نقش رستم و نقش رجب ادامه داد: پس از مستند نگاری و ارزیابی عوامل آسیب رسان به نقش برجسته که بر پایه شاخصه های آسیب نگاری اثر و شرایط سلامت آن به عمل آمد، سال گذشته طرح حفاظت و بازسازی نقش هرمز دوم در اولویت های حفاظتی و بازسازیی این مجموعه نهاده شد و شاهد اقدامات ارزنده ای بر روی این نقش بودیم.
او اظهار کرد: همچنین نقش بهرام دوم نیز اخیرا پس از طرح در شورای فنی پایگاه، جزو اولویت بعدی برنامه حفاظت نقوش ساسانی در مجموعه نقش رستم واقع شده است که این نقش متأسفانه بسیار تخریب شده است، به ویژه بخش بالایی آن که در طی گذر زمان بیشتر در دسترس بوده و بخش زیرین در زیرخاک مدفون شده بود که در سال 1317 خورشیدی طی کاوش های مؤسسه شرق شناسی دانشگاه شیکاگو، با انجام حفاری ها به سرپرستی اریک اشمیت، نمایان شد.
رخشنده خو با تأکید بر لزوم اقدامات حفاظتی و بازسازیی این آثار ارزشمند، گفت: بر روی نقش بهرام دوم نیز تا به امروز هیچ گونه فعالیت بازسازیی انجام نشده است و تحت تأثیر هوازدگی دچار آسیب های متعددی همانند فرسایش، تورق، ترک، شکستگی نهاده شده که حفاظت از این نقوش دربرگیرنده اقدامات درمان مبتنی بر استحکام بخشی و مقاوم کردن سطح در برابر عوامل فرساینده خواهد بود.
او ادامه داد: ازآنجایی که نقوش برجسته صخره ای اسناد مکتوب گذشته بوده و تاریخ را از زبان سنگ روایت می نمایند، باید این میراث کهن را که گذشتگان با کوشش فراوان و احتمالا با تفکر ماندگاری به جا گذاشته اند با رعایت کامل امانت داری به آیندگان منتقل کنیم.
نقش رستم در ده کیلومتری میراث جهانی تخت جمشید در شهرستان مرودشت استان فارس واقع شده است.
منبع: گردشبان