سیستان و بلوچستان، روایتی از سه دهه حضور ترالرها در عمان؛ 17 ترالر همچنان مشغول هستند - مجله فضای وب

با تور عمان از نگین خاورمیانه دیدن کنید.

به گزارش خبرنگاران از چابهار، ترال ، ترالر، جارو کردن دریا و کشتی های چینی، کلید واژه هایی هستند که مدتی است بر سر زبان ها افتاده و موجب شده افکار عمومی به مظلومیت صیاد ایرانی افسوس بخورد اما صید ترال و ترالر سال هاست بلای جان صیاد ایرانی و به ویژه صیاد سیستان و بلوچستانی است.

صیاد سیستان و بلوچستانی با چالش های بسیاری برای کار و امرار معاش روبه روست از دزدی و غارت دریایی سومالیایی ها که سال هاست امان صیادان را بریده تا ترال و ترالرها که خواب را از چشم صیاد چابهاری و کنارکی ربوده است.

سیستان و بلوچستان قطب صید و صیادی ایران است و با بیش از 24 هزار صیاد فصلی و دائمی، 930 فروند لنج فراساحل و حدود 1400 قایق صیادی با صید سالانه 300 هزار تن، بیش از 75 درصد صید صنعتی ایران را تامین می نماید.

زندگی بسیاری در سواحل سیستان و بلوچستان به صید و صیادی گره خورده؛ صیادانی که سال هاست روزی خود را از دریا می گیرند، اما ترالرها و کشتی های ترال سه دهه است دریا را به قول محلی ها بخیل نموده و زندگی صیادان بومی را تباه.

67 ترالر عمان را جارو می کردند

نماینده مردم چابهار در مجلس می گوید: از سال 70 که نماینده شدم، حدود 67 ترالر در آب های عمان مشغول به صید بودند، با وجود آنکه این ترالرها ملزم بودند در آب های عمیق و 8 تا 10 مایل به بعد صید نمایند اما قوانین را رعایت نمی کردند و حتی تا 2 و 3 مایل ساحل هم می آمدند.

عبدالغفور ایران نژاد در گفت وگو با خبرنگاران می افزاید: به مرور زمان با شکایت صیادان و یاری شیلات ترالرها از دور خارج شدند و از 67 فروند به 27 فروند رسیدند، از این 27 فروند هم با عزم جدی معاون صید سازمان شیلات؛ 10 فروند از دور خارج شدند و هنوز 17 فروند مشغول صید هستند.

وی تصریح می نماید: مشکل ما صید ترال نیست چرا که صید ترال در آب های عمیق و با هدف ماهی های غیرماکول است، مشکل ما این است که ترالرها قوانین را رعایت نمی نمایند و به ساحل و جایی که صیاد چابهاری صید می نماید نزدیک می شوند.

ایران نژاد تأکید می نماید: به خاطر همین صید ترال در سواحل کشورهای اروپایی که هم اکنون به طور کامل از دور خارج شده، برآورد شده 20 تا 25 سال زمان می برد تا ذخایر در آن کشورها بازسازی و ترمیم شوند.

نماینده مردم چابهار در مجلس در پاسخ به صحت حضور کشتی های چینی در عمان می گوید: بنا به آنالیز من کشتی چینی در آب های عمان نیست، ترالرهایی که از آن صحبت کردم ایرانی هستند شاید خدمه آن ها خارجی باشد ولی شرکت ایرانی است.

وی ادامه می دهد: کشتی های چینی آنطور که در رسانه ها بیان شده در عمان نیستند و بنا به آنالیز من آن ها در آب های جاسک و سیریک و منطقه هرمزگان حضوری قوی دارند که هدفشان هم گویا برداشت ذخایر غیرماکول یال اسبی است.

ایران نژاد تصریح می نماید: در عمان کشتی چینی نیست ولی همین ترالرهای ایرانی دو دهه است بلای جان صیاد سیستان و بلوچستانی هستند؛ با پیگیری های مستمر ما قرار شده از این 17 فروند باقی مانده هر سال 5 تا 6 فروند از دور خارج گردد تا ان شاءالله بحث حضور ترالرها به انتها برسد.

با وجود آنکه ترالرها به گفته نماینده به مراتب از دور خارج می شوند اما شیلات به برداشت حداکثری از ذخایر غیرماکول دریای عمان با حضور همین ترالرها نگاه ویژه ای دارد.

ترالرهای اصلاح شده برای برداشت فانوس ماهیان دست به کار می شوند

مدیرکل شیلات سیستان و بلوچستان می گوید: اولاً حضور کشتی های چینی در عمان کاملاً بی اساس است، کشتی های صید صنعتی و ترالرها همگی ایرانی هستند و ثانیاً برداشت ذخایر غیرماکول در آب های عمقی و 12 مایل به بعد هدف ماست، این ذخایر را در صورتی که به روش های نوین و با صید صنعتی برداشت نکنیم مورد استفاده دیگر کشورها قرار می گیرد.

راهنمایی الله میرمرادزهی در گفت وگو با خبرنگاران با بیان این که ما در خوشبینانه ترین حالت از 25 درصد ذخایر دریا برداشت می کنیم، می افزاید: یکی از ذخایر غیرقابل چشم پوشی برای ارزآوری و اشتغال برای ما ذخایر ماهی غیرماکول فانوس ماهیان است که نصف ذخایر عمان را شامل می گردد.

وی تصریح می نماید: فانوس ماهیان عمری یک ساله و ذخایری فراوان دارند که هم برای صادرات و ارزآوری مناسبند و هم طعمه صیدهای سنتی هستند.

مدیرکل شیلات سیستان و بلوچستان ادامه می دهد: دو کشتی تحقیقاتی مامور شدند ذخایر ماهی های غیرماکول و به ویژه فانوس ماهیان را آنالیز نمایند تا ما بتوانیم بر مبنای آن به صیادان بومی و کشتی های صید صنعتی برای برداشت این ذخایر مجوز دهیم.

میرمرادزهی تاکید می نماید: اعزام کشتی های بزرگ صید صنعتی و پرساینرها برای برداشت این ذخایر و هم چنین آموزش به صیاد بومی برای برداشت این ذخایر ارزشمند که غیرماکول است و به دلیل ملاحظات شرعی مورد استفاده مسلمانان نیست هدف ماست.

مدیرکل شیلات سیستان و بلوچستان با بیان اینکه برای برداشت این ذخایر حضور ترالرها و کشتی های بزرگ صید صنعتی پیش بینی شده، می گوید: ترالرها صرفاً و مشخصاً در آب های فراساحل مجاز به صید هستند و صید هدف آن ها هم فانوس ماهیان است؛ ترالرها تعهد محضری 45 روزه می دهند که در عمق 200 متری و به فاصله 10 مایل از ساحل و آن هم با تورمیانی و نه کف روب به صید بپردازند.

میرمرادزهی ادامه می دهد: از دیگر شروط برای ترالرها، استفاده از دو ناظر یکی به نمایندگی از صیادان و دیگری به نمایندگی از مرکز تحقیقات شیلاتی است، ترالرها در صورتی که هر یک از این موارد فوق را رعایت ننمایند، در کمیسیون تخلفات شیلاتی با آن ها برخورد و مجوز آن ها لغو می گردد.

وی خاطرنشان می نماید: البته ذخایر غیرماکول ازجمله فانوس ماهی، مارماهی، ماهی مرکب، یال اسبی، حصو و حلزون همین حالا هم در راهبرد جدید ما از سوی صیادان محلی با لنج های سنتی صید و مستقیماً صادر می شوند؛ در بنادر ما هم اکنون خریداران چینی حضور دارند و پس از آمدن لنج ها، ماهی های غیرماکول را خریداری و مستقیماً به چین و برخی از کشورهای جنوب شرق آسیا می فرستند.

وی با اشاره به ارزآوری ماهی های غیرماکول می گوید: تنها در سال 95 صادرات آبزیان غیرخوراکی سیستان و بلوچستان به چهار کشور چین، تایلند، ویتنام و سری لانکا بیش از 16 میلیون دلار ارز آوری داشته است.

ترالرها مانند گذشته قوانین را رعایت نمی نمایند و به روزی اندک ما تجاوز می نمایند

ترالرها هرچند اصلاح می شوند و هرچند با قوانین سفت و سخت شیلات تنها ملزم به برداشت ماهی های غیرماکول و از عمق 200 متر می شوند اما برای صیاد ایرانی که نسل اندر نسل روزی خود را از عمان درآورده به خاطر سابقه بدشان ترس و دلهره آور هستند.

خالد هوت صیاد قدیمی چابهاری می گوید: ترالرها سه دهه است امان صیادان را بریده اند؛ آن ها با تورهای کف روب خود تا ساحل می آیند و همه چیز را جارو می نمایند و چیزی برای صیاد بومی باقی نمی گذارند.

وی در گفت وگو با خبرنگاران می افزاید: به صید ترال و حضور ترالر هرچه هم شیلات بگوید در آب های عمقی است و هدفش هم ماهی غیرخوارکی است خوشبین نیستیم؛ ترالرها مانند گذشته قوانین را رعایت نمی نمایند و به روزی اندک ما تجاوز می نمایند.

این صیاد قدیمی خواهان نظارت دقیق بر ترالرها می گردد و می گوید: کاش برای برداشت ماهی های غیرخوارکی ترالرها نمی آمدند امیدواریم که حداقل اینبار نظارتی دقیق بررویشان باشد تا به محدوده ما و روزی ما تجاوز ننمایند.

هرچه باشد هرچند حضور ترالرها و صید صنعتی ماهی های غیرماکول برای کشور ارزآوری دارد و ما را در برداشت از ذخایر عمیق و مشترک از دیگر کشورها عقب نمی اندازد اما حرف اول را نظارت دقیق بر این ترالرها و میزان، مکان و نحوه صیدشان می زند، نظارتی که نبود آن در سه دهه گذشته خواب و خوراک را از صیاد بومی عمان گرفته است.

گزارش از سیدامیرحسین عظیمی