فیلم های مهجور از کارگردانان مشهور - مجله فضای وب

بعد از این که تمام فیلم های مطرح کارنامه یک فیلمساز را دیدیم، وقت دیدن آثار جمع و جورتر و کمتر شناخته شده آن ها می رسد. شاید برای این که بفهمیم خاستگاه این کارگردان ها چه بوده، از چه چیزهایی تاثیر گرفته اند و چطور به تحلیل و آنالیز باقی آثارشان یاری می نمایند. گاهی اوقات در بین همین فیلم های مهجور با آثاری روبرو می شویم که می توانند جزو بهترین ساخته های کارگردان هایشان قرار بگیرند. ممکن است درباره مضامینی باشند کاملا متفاوت با داستان هایی که به خاطرش مشهور شده اند، یا فیلم هایی کوچک و بی سر و صدا که خیلی از دیدگاه هایشان را در خودش جای داده.

در این فهرست سراغ بخش ناشناخته کارنامه فیلمسازهای مختلف رفته ایم. فیلم هایی با ژانرهای مختلف. آثاری که به دلایلی نادیده گرفته شده اند ولی مستحق توجه بیشتری هستند. این شما و این فهرستی از فیلم های درجه یک ساخته کارگردان هایی مشهور که احتمالا ندیده اید.

ورنر هرتزوگ (قلب شیشه ای)

عنوان اصلی: Heart of Glass

ورنر هرتزوگ فیلمساز و مستندسازی افسانه ای است که حتی ماجراهای زندگی واقعی و روشهای فیلمسازی اش هم می تواند سوژه فیلم های مختلفی شود. مستندهایی چون مرد گریزلی و دیتر کوچولو باید پرواز کند، و یا همکاری هایش با کلاوس کینزکی - بازیگری که هرکسی حوصله و توانایی کارکردن با او را نداشت - (آگیری و فیتزکارالدو) تعدادی از شناخته شده ترین تجربه هایش هستند. فرآیند ساخت فیتزکارالدو حتی در یک مستند به نام بار رویاها نشان داده شده. قلب شیشه ای هم جزو فیلم هایی است که باید بین آثار مطرح هرتزوگ باشد. داستان عجیب و جالبی هم در پشت صحنه اش جریان داشته. گویا هرتزوگ همه بازیگران فیلم را در طول فیلمبرداری هیپنوتیزم نموده بود.

قلب شیشه ای داستان شهری در آلمان و حاشیه آلپ را روایت می نماید. شیشه بُر محله از دنیا می رود و فرمول ساخت شیشه های مخصوصش را هم با خودش از بین می رود، فرمولی که برای اهالی شهر ایجاد شغل می کرد و زندگیشان را می چرخاند. در پی این اتفاق، مردم حس می نمایند دیگر هدفی در زندگی ندارند. و اینجاست که کارکرد هیپنوتیزم به چشم می آید و می فهمیم که فقط ترفندی برای جلب توجه نبوده. آدم هایی را می بینیم که بی هدف و بی انگیزه پرسه می زنند و فضا و حس و حالی همسو با قصه شکل داده.

تماشای قلب شیشه ای هرتزوگ کار راحتی نیست. فیلم خیلی تلخی است ولی در بعضی دقایق نماهای چشم نوازی دارد. حکایت های زیادی در داستان فیلم گنجانده شده، از شکوفایی و فروپاشی بشر در طول قرن ها گرفته تا حکایت هایی ساده مثل از دست رفتن جامعه ای انسانی. هرتزوگ همه چیز را حاضر و آماده تحویل مخاطب نمی دهد و بار دیگر دیدگاه منفی نگری که به بشریت دارد را بدون هیچ کم و کاست و مصالحه ای به رویمان می آورد.

بونگ جون هو (مادر)

عنوان اصلی: Mother

بونگ جون هو سال گذشته انگل را ساخت که یکی از مطرح ترین فیلم های سال شد، خاطرات یک قتل، یکی از اولین فیلم هایش، یکی از بهترین فیلم های کارآگاهی است که تا به حال ساخته شده و خیلی ها او را با آن می شناختند. مادر را هم در زادگاهش کره جنوبی ساخته و داستانش درباره معمای یک قتل است. داستان مادری را روایت می نماید که در کوشش است بی گناهی پسرش را ثابت کند. پسری که عقب مانده ذهنی است و متهم به قتل شده. در بیشتر دقایق فیلم شاهد مادر قصه هستیم که در روستایشان مثل کارآگاهی سرسخت به دنیال سرنخ هایی از قتل می شود. پسرش به قتل اعتراف نموده و پلیس هم آن چنان پرونده را جدی نگرفته که تحقیقات بیشتری ترتیب دهد، و همه چیز برای مادر داستان به شدت سخت شده.

مادر تیریلری نفس گیر است که روی فیلمنامه دقیق و بازی خیلی خوب کیم جا هی در نقش مادر از خودگذشته تکیه نموده. تماشای موقعیت های سختی که این مادر باید روبرو شود طاقت فرساست، و فیلم به هیچ وجه روی کلیشه های این ژانر مانور نمی دهد. اگرچه فیلم تمام و کمال تلخ و گزنده نیست و همچون دیگر فیلم های سینمای کره جنوبی در لحظاتی که فکرش را نمی کنید شوخی هایی گنجانده شده. کل فیلم همچون سفری احساسی و پر فراز و نشیب است که در پایان از طی کردن آن راضی خواهید برد.

وودی آلن (رذل و دوست داشتنی)

عنوان اصلی: Sweet and Lowdown

وودی آلن از دهه هفتاد سالی یک فیلم ساخته و کارنامه پر و پیمان و درخشانی رقم زده. کارگردان فیلم های کلاسیکی چون انی هال، منهتن و مچ پوینت (و خیلی مثال های دیگر)، لا به لای ساخت شاهکارهایش کلی فیلم جمع و جور هم ساخته که کیفیت های متفاوتی دارند. رذل و دوست داشتنی یکی از آن جواهرهای پنهان کارنامه اش است. فیلم داستان یک گیتاریست کولی با نام امت ری (شان پن) را روایت می نماید که زندگی اش جوری است که انگار فردایی وجود ندارد.

به هیچ عنوان آدم مسئولیت پذیری نیست، رفتارهای دراماتیک ازش سر می زند و عاشق نوشیدنی و زن هاست. ولی وقتی عاشق دختری کر و لال به اسم هتی (سامانتا مورتون) می شود، کاملا از دست می رود. سبک زندگی امت و شخصیتش، او را در انواع و اقسام دردسرها می اندازد.

رذل و دوست داشتنی به سبک شبه مستندی درباره یکی از افسانه های جز ساخته شده و در جاهایی افرادی چون خود وودی آلن رو به دوربین درباره امت ری حرف می زنند. ماجراهایی که می بینیم بیشترا برداشتی است از زندگی جنگو رینهارت، یک نوازنده با مهارت جز کولی که ژانری جدید ابداع کرد ولی زندگی ماجراجویانه ای داشت و در جوانی مرد.

ری در فیلم شخصیتی تصویر شده که زندگی تنها زمانی برایش معنا پیدا می نماید که روی صحنه رفته باشد و اجرای کند. وودی آلن پیروز شده تناسب مناسبی بین کمدی و تراژدی برقرار کند و در این راه اجراهای بی نظیر شان پن و سامانتا مورتون هم یاریش نموده. با دیدن این فیلم انگار یکی از افسانه های کشف نشده جز را دیدار می کنید.

مایک لی (در این حین)

عنوان اصلی: Meantime

مایک لی در دهه نود و با ساخت درام های مدرن انگلیسی نظیر رازها و دروغ ها- که صداقتی بیرحمانه داشتند- پیروزیت های زیادی کسب کرد و فیلم نیهیلیستی برهنه را هم ساخت و جهت پیروزیتش تا این سالها و فیلم هایی مثل سالی دیگر ادامه داشت. سالهای زیادی است که کارگردانی می نماید. در همان اوایل کارش و در سال 1983، در این حین را ساخت. فیلمی که قرار بود تلویزیونی باشد ولی کیفیتش فراتر از قاب تلویزیون رفت. فیلم داستان دو برادر جوان را روایت می نماید که در دوران نخست وزیری تاچر با والدین بی کارشان زندگی می نمایند. وقتی یکی از بستگان متمولشان به یکی از برادرها پیشنهاد کار می دهد، برادر دوم حسودی اش می شود. مثل خیلی از فیلم های لی، در این حین هم داستان آدم هایی را در طبقه های پایین جامعه روایت می نماید. دنیا اطراف دو برادر، دلگیر و غم افزاست و کلی شخصیت ناامید و گرفتار دورشان را پر نموده اند. لی نقطه نظرهایش از رفتارهای انسانی را نشانمان می دهد، به ویژه آن بخش تاریک و نه چندان زیبایمان را. برای همین ممکن است در لحظاتی تماشایش سخت شود. بازی های فیلم فوق العاده است و در کنار فیل دنیلز که نقش اصلی را ایفا نموده (مارک، مرد جوان و مستاصلی که مراحل بلوغ را طی می نماید)، گری اولدمن و تیم راث را در جوانی شان می بینیم که هرجفتشان هم می درخشند. به ویژه راث با کاراکتر کم حرف و به هم ریخته اش.

لارس فون تریه (رئیس همه چیز)

عنوان اصلی: The Boss of It All

فون تریه پسر بد سینمای اروپاست. با اینکه بعضی فیلم هایش در سراسر دنیا شناخته شده اند (مالیخولیا، داگویل، رقصنده در تاریکی، شکستن امواج) خیلی از فیلم هایش بی سر و صدا بوده اند. فون تریه از تجربه های جدید در فیلم هایش نمی ترسد و ابزارهای سینما را به کار می بندد تا همه پیش فرض ها را روی سر مخاطب هوار کند. مثل وقتی که تمام دیوارهای دکور داگویل را حذف کرد و یا یا با آن صحنه رویا در ضدمسیح و خشونت جنسی اش به روح و روان مخاطبان حمله کرد.

ولی بین این جار و جنجال ها، فون تریه در زادگاهش دانمارک کمدی باحالی ساخت به اسم رئیس همه چیز. خود فون تریه در ابتدای فیلم دیوار چهارم را می شکند و رو به مخاطب می گوید: یه فیلم کمدیه فقط. خبر دیگه ای نیست. البته که این جمله زیادی رو بود، ولی رئیس همه چیز واقعا یک کمدی سر حال و عجیب و غریب است. رئیس یک شرکت آی تی برای اینکه از زیر بار مسئولیت در برود و تصمیم های بدش را به گردن کس دیگری بیندازد، اسم یک آدم خیالی را به کارمندانش می گوید که مثلا رئیس واقعی اوست. ولی وقتی می خواهد شرکت را بفروشد، مجبور است بازیگری را (ینس البینوس) استخدام کند تا در نقش این رئیس خیالی ظاهر شود. رئیسی که با خشم و اعتراض ناگهانی کلی کارمند عصبانی روبرو می شود که او را بابت تصمیماتی که در طول این سال ها گرفته مواخذه می نمایند. تعامل کاراکتر البینوس با این زیردست های جدیدش شوخی های سیاه و بامزه فیلم را شکل داده. کاراکتر البینوس نقش رئیس را خیلی بد و خنده دار بازی نموده و واکنش زیردستانش به او موقعیت های کمیک بامزه ای به وجود آورده.

بخش فون تریه ای فیلم جایی خودش را نشان می دهد که می بینیم همه کاراکترهای فیلم خودخواه اند و از آدم ها خوششان نمی آید. ولی انگار باید یک نوع آزمایش عجیب و غریب در فیلم جریان داشته باشد تا اثری از فون تریه به حساب بیاید. تمام زوایای دوربینی که در فیلم می بینیم را برنامه ای کامپیوتری گرفته و باعث شده حس و حالی عجیب به آن بدهد که انگار داریم مستند می بینیم. یک کمدی باحال است برای کسانی که دوست دارند شوخی هایی تاریک و کمی ابزورد ببینند.

وونگ کار وای (فرشتگان سقوط نموده)

عنوان اصلی: Fallen Angels

وونگ کار وای در سال 1988 و با ساخت اشک ها که می ریزند (As tears go by) کارش را آغاز کرد و با هر فیلم تحسین های زیادی را برانگیخت. تا این که با ساخت در حال و هوای عشق در سال 2000 به اوج خودش رسید. فرشتگان سقوط نموده به نوعی دنباله چانگ کینگ اکسپرس است، و طبیعتا اتمسفر کلی و سبک فیلمبرداری اش با آن یکی است. ولی از سوی دیگر، خشونت فرشتگان سقوط نموده بیشتر است و شخصیت هایش هم خاکستری تر از چانگ کینگ اکسپرس هستند. سبک منحصر به فردی که وونگ کاروای به کار بسته به شدت امپرسیونیستی است و فیلم انگار مجموعه ای است از چندین لحظه جدا از هم. کارگردانی قدرتمند وونگ کار وای باعث شده که فرشتگان سقوط نموده هیچ وقت از پا نیفتد و بعد از گذشت سال ها هنوز هم با انرژی و پر تنش است و تاثیر حسی عمیقی می گذارد. درامی است جذاب برای هواداران فیلم های خاص.

پل ورهوفن (اسپترس)

عنوان اصلی: Spetters

پل ورهوفن را بیشتر با فیلم هایی می شناسند که در آمریکا ساخت. از پلیس آهنی که در دهه 80 ساخت تا سربازان سفینه فضایی (Starship Troopers)، ورهوفن پیروز شد سبک خودش را در بلاک باسترها پیدا کند و مدل خودش را بسازد. فیلم های سر راستی که سرگرمتان می کرد و همزمان با نگاهی بدبینانه به نقد مناسبات اجتماعی می پرداخت. پل ورهوفن فیلمساز ظریف و بی دردسری نیست و فیلم هایش شوخی های زمخت و صحنه های اروتیک و خشونت زیادی دارد که در بلاک باسترهای معمولی دیده نمی شوند. ورهوفن در زادگاهش هلند دو فیلم ساخت، راحت الحلقوم و سرباز پرتقال (که اولی نامزد اسکار هم شد). اسپترس در زمان اکرانش بحث های زیادی برانگیخت. فیلم داستان چند جوان را دنبال می نماید که هرکدام رویاها و آرزوهای خودشان را دارند. ولی باز هم تصویری بدبینانه، خشن، اروتیک و نیهیلیستی از جامعه آن موقع هلند ارائه داده. همچنین فیلمی پر انرژی است که موقعیت های دراماتیک پیچیده ای دارد. صحنه های زیادی در اسپترس مخاطب را به یاد دیگر کارهای ورهوفن می اندازد. آنطور که صحنه را در اختیار بازیگران قرار می دهد تا آزادانه در آن حرکت نمایند، یادآور صحنه اداره پلیس در فیلم غریزه اصلی است. نگاه بدبینانه و تلخی هم که در فیلم جاری است، بعدها به مولفه آشنای فیلم های او شد.

پارک چان ووک (من یک سایبورگ ام، ولی عیبی ندارد)

عنوان اصلی: Im a Cyborg, But Thats Okay

پارک چان ووک یکی از شناخته شده ترین کارگردانان کره جنوبی است. سه گانه انتقامی که ساخت، به ویژه Oldboy شهرتی دنیای پیدا کرد. پارک چان ووک مخاطبان زیادی را با نماهای زیبایش شگفت زده کرد، ولی همزمان از نمایش خشونت و شوخی و روایت داستان های جذاب و منحصر به فرد روی برنگرداد. بعدها و در سال 2010 فیلم استوکر را با بازیگرانی بین المللی کارگردانی کرد، که بار دیگر فیلمی بود پیچیده و خشن، ولی خوش ساخت. خشونت از مضامین مورد علاقه اوست، نقشی که خشونت و انتقام در ذهن آدم ها ایفا می نماید، و اینکه چه چیزی ما را وادار می نماید دست به خشونت ببریم و همه این ها چطور ما را شکل می دهد.

من یک سایبورگ ام ولی عیبی ندارد از هر لحاظ با دیگر فیلم های پارک چان ووک فرق دارد. فیلمی گرم و رمانتیک درباره آدم هایی که در جامعه جایی ندارند. با این که خشونتی درکار نیست، ولی فیلم هنوز امضای پارک چان ووک را دارد. سبک بصری خاص او و شوخی های منحصر به فردش در این فیلم قدرنادیده به خوبی پیداست.

برایان دی پالما (انفجار)

عنوان اصلی: Blow Out

دی پالما انقدر کارنامه متنوع و جذابی دارد که طبیعی است در آن میان فیلمی کم سر و صداتر از دستمان در رفته باشد. این کارگردان هم فیلمی ترسناک مثل carrie ساخته و هم یک فیلم گنگستری دهه هشتاد تمام عیار مثل صورت زخمی. از فیلم جنایی راه کارلیتو تا قسمت اول ماموریت غیرممکن.

در کنار این فیلم های مهم و پربیننده، انفجار بیشتر زمینی و آدمیزادی به نظر می رسد. که همین باعث شده مهارت های دی پالما بیشتر خودش را نشان دهد. فیلم داستان صداگذاری با بازی جان تراولتا را روایت می نماید که به صورت اتفاقی صدای کشته شدن کسی را حین وقوع ضبط می نماید و همین زندگی اش را به خطر می اندازد.

انفجار مشخصا از چند فیلم تاثیر گرفته. صحنه ای که جان تراولتا نوار ضبط شده را بارها و بارها می شنود تا چیزی پیدا کند، یادآور آگراندیسمان است. یا تنش و تعلیقی که ذره ذره به اوج می رسد به آثار هیچکاک پهلو می زند. سرتاسر فیلم اتمسفری سرد و رمزآلود دارد که مخاطب را به یاد فیلم های معمایی ایتالیایی می اندازد.

تیریلری جذاب و نفس گیر است که هواداران دی پالما نباید از قلم بیندازندش.

دنی بویل (گور کم عمق)

عنوان اصلی: Shallow Grave

دنی بویل درست دو سال قبل از این که فیلم مشهور دهه نودش یعنی Trainspotting را بسازد و نامش سر زبان ها بیفتد، گور کم عمق را ساخت. فیلم درباره چند دوست است که جسد هم خانه شان را به همراه مقداری پول پیدا می نمایند. با اینکه داستان این فیلم متفاوت است، لحن شوخ طبع و حس و حال تیره و همزمان پرانرژی آن برای هواداران Trainspotting جذاب خواهد بود.

این که گور کم عمق تلفیقی از سبک های مختلف و تاثیرگرفته از فیلم های دیگر است نباید باعث شود تجربه سینمایی منحصر به فردی که ارائه می دهد را ندیده بگیریم. صحنه هایی در فیلم هست که در ترسناک ها می بینیم، و جنسی از پارانویا که در مکالمه شاهدش بودیم. با داستانی که آغازی به سبک تریلر دارد و بعد رگه هایی از کمدی سیاه به آن اضافه می شود. از این لحاظ انگار پیش درآمدی است بر Trainspotting که ژانرهای مختلف را تلفیق کرد و داستان خودش را به وجود آورد.

گور کم عمق همچنین یادآور فیلم هایی است که گای ریچی در اواخر همان دهه ساخت: ضامن، قنداق و دو لوله تفنگ شلیک شده (Lock, Stock and Two Smoking Barrels) و قاپ زنی (Snatch).

اگر از فیلم هایی که ذکرش رفت خوشتان می آید، گور کم عمق را ببینید. فیلمی سرحال و پرانرژی که دیدنش شدیدا لذت بخش است.

25 فیلم برتر که درباره جنگ دنیای دوم ساخته شده اند

منبع: tasteofcinema