میزان باورنکردنی مغز انسان نئاندرتال ، عکس - مجله فضای وب

غزال زیاری- محققان براین باور هستند که مغز انسان های نئاندرتال و هوموساپینس ها (انسان های خردمند) تقریبا مشابه بودند ولی تفاوت هایی جزئی در ساختار و رشد مغز این دو گونه بشری، می توانسته طرز فکر آنها درباره جهان را تغییر دهد.

دیدگاه های سنتی بر این باور است که انسان های نئاندرتال و هوموساپینس ها از نظر فکری با هم متفاوت بوده اند. اما باستان شناسان و مردم شناسان تاکید فراوانی دارند که شکاف فکری بین این دو گونه انسان، آنقدرها زیاد نبوده است.

در حقیقت، آثار فعالیت های باستانی آنها بیش از پیش حکایت از آن دارد که این دو گونه، استراتژی های بقای مشابهی داشتند؛ در جوامع مشابهی زندگی می کردند؛ صداهای مشابهی را فراوری نموده و ابزارهای مشابهی را می ساختند. فراتر از همه اینها، تحقیقات اخیر حاکی از آن است که این دو گونه بشری، هنرهای مشابهی را خلق نموده اند که این از ذوق مشترک آنها برای انتزاع خبر می دهد.

اما ساختار مغزی آنها چطور؟ آیا چیزی در آناتومی این دو گونه، متفاوت بوده که باعث متمایز شدن تفکر آنها گردد؟ پاسخ بعضی از متخصصان به این سوال مثبت است. متخصصان رشته های دیرینه شناسی، دیرینه عصب شناسی و دیرینه شناسی ژنتیکی بر این باورند که تفاوت های هرچند جزئی در ساختار و رشد مغز این دوگونه، می تواند شناخت آنها را به شکلی پیچیده و نتیجه ای، متمایز کند.

کشف اولین فسیل ها از نئاندرتال ها

دو قرن پیش زمانی که محققان اولین فسیل های موجودات نئاندرتال را یافتند، مطمئن نبودند که با چه چیزی روبرو هستند. بعضی براین باور بودند که به شکلی تصادفی با اجداد باستانی خود روبرو شده اند وعده ای دیگر فکر می کردند که این نمونه ها، از چیز دیگری حکایت دارد. در همان زمان، تنها یک جمع بندی وجود داشت که نسبت به آن مطمئن بودند: طبقه بندی رسمی این فسیل ها، هرچه که بود، متعلق به موجودی بسیار باهوش بود.

درهمان بازه زمانی، موقعیت نئاندرتال ها به عنوان گونه ای جداگانه، تثبیت شد و این حس، از این واقعیت ناشی می گردد که نئاندرتال ها ساختار جمجمه ای کاملا متفاوتی نسبت به گونه فعلی انسان ها دارند. به خاطر همین تفاوت هم بود که نئاندرتال ها، به عنوان گونه ای بی رحم لقب گرفتند که در دام جهل و نادانی گرفتار بودند؛ تا اینکه گونه فعلی انسان که از نظر فکری برتر بود، حدود 40 هزار سال پیش بر آنها غلبه کرد.

هوش نئاندرتال ها

در سده های اخیر، باستان شناسان و انسان شناسان به سرنخ های متعددی دست یافتند که نشان می داد موجودات نئاندرتال، با پیچیدگی هایی مشابه با گونه های فعلی انسان ها عمل می کردند. جدای از استراتژی ها و ابزارهای مشابه برای بقا، تحقیقات اخیر حکایت از آن دارد که نئاندرتال ها با هم ارتباط برقرار نموده و فرهنگ، هنر و تزئین کردن را مشابه با اجداد ما ایجاد نموده بودند.

پیچیدگی این فعالیت ها نشان می دهد که مغز نئاندرتال ها، آئینه ای از مغز ما انسان هاست. ولی ما درباره ساختار و رشد مغز آنها دقیقا چه چیزهایی می دانیم؟

آیا نئاندرتال ها مغزهای بزرگتری نسبت به ما داشتند؟

محققان هنوز در پی اولین تکه از مغز موجودات نئاندرتال هستند؛ اما از آنجا که بافت های بدن، اولین بخشی هستند که پس از مرگ تجزیه می شوند، امید زیادی به یافتن مغز این موجودات وجود ندارد. البته محققان گفته اند که تعداد زیادی جمجمه سالم از این گونه را یافته اند که شامل قالب ها یا سطوح داخلی مغز آنهاست که روزگاری در جمجمه شان قرار داشته.

بررسی این جمجمه ها در مجموع حکایت از آن دارد که مغز موجودات نئاندرتال و هومو ساپینس ها، سایز و مقدار مشابهی داشته ولی مغز نئاندرتال ها تنها از نظر حجم کلی، کمی از مغز هومو ساپینس ها بزرگتر بوده است.

اگرچه چنین مقدار گیری هایی خیلی دقیق نیست و با گذر زمان دستخوش تغییراتی می گردد، ولی طبق گفته محققان، جمجمه یک موجود نئاندرتال، حاوی حدود 1500 سانتی متر مکعب بافت مغزی بوده و این درحالی است که جمجمه انسان های مدرن، گنجایش به مراتب کمتری برای مغز دارد (حدود 1350 سانتی متر مکعب)

بیشتر بخوانید:

• همه چیز از یک تماس پیروزمندانه آغاز شد!

• مولتی میلیاردر ایرانی رسانه های جهان را شگفت زده کرد/ دارا خسرو شاهی راننده اوبر شد/ عکس

جدای از بحث مقدار، مغز و محافظ مغزی نئاندرتال ها، کمی کشیده تر بوده و در نتیجه جمجمه شان کمی عجیب و به حالت نیمه کروی بوده که برجستگی خاصی در پس سرآنها تعیین است که بن پس سری نام گرفته. این برجستگی یکی از اولین ویژگی های آناتومی نئاندرتال ها بوده که به وسیله دانشمندان کشف و توصیف شد.

ساختار مغز نئاندرتال ها

دیرینه شناسان بر این باورند که ویژگی های عجیب نئاندرتال ها، برروی مقدار، شکل و آرایش ساختارهای مجزای داخلی مغزشان نیز تاثیر داشته و همین موضوع، الگوهای خاص تفکر آنها را تغییر داده است. به عنوان مثال بعضی مطالعات، این فرضیه را مطرح می نمایند که ساختار جمجمه نئاندرتال ها، حکایت از آن دارد که مخچه آنها کوچک تر از مخچه هومو ساپینس ها بوده است. طبق توضیحات ارائه شده در این مقاله، مخچه کوچک تر، باعث کاهش ظرفیت یادگیری و تفکر منطقی، پردازش زبان و تعاملات اجتماعی خواهد شد و همه اینها بر بقای فرد تاثیرگذار خواهد بود.

دراین میان بعضی دیرینه شناسان براین باورند که بخش بیشتری از مغز نئاندرتال ها، برروی کنترل حرکات اولیه بدن شان متمرکز بوده و این هم به خاطر بدن های بزرگتر و حجیم ترشان بود که حرکت کردن را برایشان دشوارتر از ما می نموده.

مثلا شکل و مقدار جمجمه یک نئاندرتال نوجوان، جوان و بزرگسال حکایت از آن دارد که مغز آنها به مراتب کندتر از مغز ما به رشد و بلوغ می رسیده. حجم میانه مغز یک نئاندرتال 8 ساله، 90% کمتر از حجم مغز یک بزرگسال بوده و اگرچه شاید این روند کند به نظر نرسد ولی طبق گفته محققان، مغز هومو ساپینس ها در سن 8 سالگی، از نظر حجم کلی به سایز و ابعاد کاملی می رسد.

بررسی ژنتیکی، این ایده که رشد مغز نئاندرتال ها با مغز ما فرق دارد را پرورش می دهد. در حقیقت و با وجودی که محققان به طور سنتی، در کوشش برای مطالعه برروی هوشمندی نئاندرتال ها به سراغ جمجمه آنها می روند، اما بازسازی اخیر ژنوم نئناندرتال ها باعث شد تا آنها به ژن هایی باستانی که رشد مغز را راهنمایی می نمایند رسیده و آن را به عنوان راهی برای تمایز بین طرز فکر کردن نئاندرتال ها و هومو ساپین ها بدانند.

به عنوان مثال در سال 2021، تیمی از محققان ژنتیک، ژنی به نام نووا1 را بررسی کردند که رشد بافت مغزی در نئاندرتال ها و هوموساپینس ها را راهنمایی می نماید. آنها با تزریق دو شکل ژن مجزا به خوشه هایی از سلول های کشت نشده، دریافتند که نووا1 یافت شده در نئاندرتال ها، حباب های ناهمواری را در بافت مغزشان ایجاد می نماید ولی نووا1 یافت شده در مغز هوموساپینس ها، توده های صاف و کروی ایجاد می کرد.

در سال 2022، تیم تحقیقاتی دیگری از محققان ژنتیک، رویکرد مشابهی را با ژنی به نام TKTL1 دنبال کردند که این ژن باعث فراوری نورون می گردد. در حالی که فرم TKTL1 در بدن نئاندرتال ها بعضی از نورون ها را پرورش داد، اما در بدن هومو ساپینس ها انواع به مراتب بیشتری را پرورش داد.

این یافته ها همگی حکایت از آن دارد که مغز نئاندرتال ها و هوموساپینس ها کاملا متفاوت با یکدیگر رشد می نموده اند ولی این تفاوت در تمام جزئیات مشهود نیست. به گفته محققان، ژن های فردی، تنها رشته های کوچکی در یک ملیله ژنتیکی بزرگ تر هستند و این یعنی درک واقعی تاثیر نووا1 و TKTL1 برروی موردی به پیچیدگی شناخت، تنها در چارچوب یک ژنوم کامل تر بروز می نماید.

طبیعتا این تحقیقات به زمان بیشتری احتیاج دارد؛ اما محققان براین باورند که کوشش هایشان در آینده در این زمینه، می تواند از تاثیر مجموعه ای از ژن های دیگر بررشد مغز نئاندرتال ها پرده بردارد. با توجه به اطلاعات به دست آمده از ساختار جمجمه نئاندرتال ها، این کوشش ها در نهایت منجر به ایجاد تصویر روشن تری از تفاوت های میان شناخت ما و نئاندرتال ها از جهان خواهد شد.

منبع: discovermagazine

5858