بالاترین تورم برای دهک های کم عایدی - مجله فضای وب

به گزارش اعتماد، این اعداد و ارقام نشان می دهد که با وجود اینکه تورم سالانه در آبان ماه 44.4 درصد گزارش شده، اما دهک های هزینه ای بالا، سهم بیشتری از آن را به خود اختصاص دادند. با استناد به داده های جمع آوری شده از هزینه عایدی خانوارها، این فرایند برای مدت ها وجود داشته است. بدین معنا که تورم کل کشور، نزدیکی بیشتری به تورم دهک های بالای هزینه ای دارد، چراکه حدود 60 درصد از هزینه های ناخالص ملی را سه دهک بالایی هزینه ای می پردازند.

در بخش دیگری از تازه ترین گزارش مرکز آمار نرخ تورم خوراکی ها برای دهک اول هزینه ای 60.2 و برای دهک دهم نیز 58.7 درصد بوده است. اگرچه که عمده هزینه دهک های ابتدایی هزینه ای برای کالا های خوراکی است، اما تفاوت 1.5 واحد درصدی میان تورم این دو دهک نشان از افزایش ناخواسته هزینه سبد مصرفی کالا های خوراکی در کشور است. تحت این شرایط با هر افزایش قیمتی در بازار خوراکی ها هر چند ناچیز، افراد بیشتری برای تامین احتیاج های غذایی خود ناتوان خواهند ماند.

هشدار ها در مورد سفره کالا های خوراکی افراد آسیب پذیر از مدت ها پیش داده شده بود. با این حال عمده راه چاره های مطرح شده به وسیله سیاستمداران، اعطای یارانه نقدی برای جبران قدرت خرید از دست رفته یا عرضه کالا ها به وسیله دولت بود؛ به بیان دیگر دولت مهم ترین ابزار بهبود شرایط را دخالت در بازار و یاری به افراد احتیاجمند می داند. ابزاری که از مدت ها پیش نخ نما شده و آزمون خود را پس داده است.

شاخص کل، کاهشی

بر اساس داده های مرکز آمار شاخص کل جز دو دهک انتهایی هزینه ای، برای سایر دهک ها کاهشی بود. این فرایند در شاخص کالا های خوراکی و آشامیدنی نیز دیده می گردد؛ تورم نقطه ای این گروه از کالا ها برای دهک های اول تا دهم در مهرماه بین 59 تا 61 درصد بود در آبان ماه کاهش زیادی را تجربه کرد و به بازه 45 تا 48 درصد رسید.

از ابتدای پاییز تا ماه گذشته فرایند قیمتی بعضی کالا ها مانند تخم مرغ، برنج و مواد لبنی بسیار نگران نماینده توصیف شده بود. راه چاره دولت برای غلبه بر این افزایش قیمت ها استفاده از دستور بود. البته که دستور تا مدتی می تواند جلوی افزایش قیمت ها را بگیرد و پس از آن هیچ فراورینماینده ای حاضر نمی گردد قیمت محصولش را با دستور کاهش دهد.

یکی دیگر از معضلات بازار خوراکی و به خصوص برای محصولات دامی، بالا بودن هزینه های نگهداری است. بر اساس یکی دیگر از گزارش های مرکز آمار از کشتار دام در تابستان امسال، رقم کشتار به بالاترین سطح شش ساله خود رسید. این در حالی است که مسوولان مختلف بار ها بر این موضوع تاکید نموده بودند که به علت افزایش قیمت مواد پروتیئنی و لبنی، تقاضا برای خرید آن ها به شدت کاهش یافته است.

پس می توان نتیجه گرفت که نگهداری و فراوری محصولات دامی و لبنی در امسال هزینه های به مراتب بالاتری را بر دوش فراورینمایندگان انداخته و به همین علت کشتار دام در تابستان زیاد بود. تورم سالانه خوراکی برای کل دهک های هزینه ای جامعه در آبان ماه در بازه 58 تا 50.5 درصد قرار داشت.

تورم کالا های غیرخوراکی نیز از دیگر بخش هایی بود که در این گزارش به آن اشاره شده؛ بر این اساس جز سه دهک، در باقی دهک ها نرخ تورم نقطه ای رو به افزایش بوده است. در بخش کالا های غیرخوراکی بیشترین تورم مربوط به زیرگروه مسکن، اجاره، بهداشت و درمان و آموزش و سرگرمی است.

در هر صورت دهک های ابتدایی آسیب می بینند

ضریب اهمیت کالا های خوراکی برای دهک های اول و دوم هزینه ای بیشتر از 40 درصد است؛ بدین معنا که با هر افزایش اندکی در قیمت هر کدام از کالا های سبد مصرفی این دو دهک، خانوار ها مجبورند هزینه بیشتری برای آن نموده یا از حجم مواد خوراکی که می خرند، بکاهند. شرایط برای دهک های نهم و دهم هزینه ای برعکس است. آن ها هزینه های بیشتری را صرف کالا های غیرخوراکی می نمایند. تورم سالانه کالا های غیرخوراکی در ماه مورد آنالیز در بازه 34.8 تا 41.2 درصد بود.

کاهش تورم ماهانه

از آبان 99 تا آبان امسال بیشترین تورم ماهانه کل کشور 5.2 درصد در آبان 99 بود. عمده کارشناسان بر این باورند که اثرات افزایش قیمت دلار در ماه های شهریور و مهر 99 (دلار در این ماه ها به کانال 32 هزار تومان نیز وارد شده بود) با اندکی تاخیر خودش را در آبان ماه نشان داد. بعد از آن و در دی ماه نرخ تورم ماهانه کشور به 1.8 درصد رسید، اما به نظر نمی رسد که مسائل منتج شده از این افزایش ناگهانی حل گردد.

آبان ماه 99 علاوه بر این رکورددار بیشترین تورم ماهانه در یک سال اخیر بود، برای دهک اول هزینه ای نیز بیشترین تورم ماهانه را به همراه داشت؛ 8.4 درصد. البته آن چیزی که به نگرانی کارشناسان در ماه مورد نظر دامن می زد، اختلاف بیش از 6 درصدی تورم ماهانه بین دهک اول و دهم بود. این امر می تواند در میان مدت به شکاف بیشتر طبقاتی منجر گردد.

با وجود آنکه در آبان سال گذشته نرخ تورم ماهانه در بازه 2.3 تا 8.4 درصد قرار داشت، در مدت مشابه امسال این فاصله کمتر شده و به 2.3 تا 2.8 درصد رسیده است. البته که این امر می تواند نشات گرفته از ثبات نسبی ارز در بازار باشد. در بخش دیگری از گزارش مرکز آمار به نرخ تورم ماهانه خوراکی ها نیز اشاره شده؛ بر اساس آن این نرخ برای کل کشور در آبان 99 حدود 13 درصد بود که در آبان امسال به 3.1 درصد رسید. تورم خوراکی ها برای دهک اول در آبان 99 حدود 14.7 درصد و برای دهک دهم 12.5 درصد بود که در آبان امسال به ترتیب به 3.6 و 3 درصد رسید.

با وجود کاهش اختلاف میان تورم دهک های اول و دهم هزینه ای در آبان امسال، اما نباید از این مهم غافل شد که خرید بسیاری از اقلام سبد مصرفی خانوار ها در آبان امسال برای افراد آسیب پذیر سخت و شاید غیرممکن بوده است. این مهم را می توان با مقایسه آنچه در یک سال بر بازار خوراکی ها گذشت، مشاهده کرد. بر این اساس تورم سالانه این گروه از کالا ها حدود 138 واحد درصد افزایش داشته و از 25 به 59.6 درصد رسیده است. تغییرات تورم سالانه خوراکی ها برای دهک اول حدود 126 واحد درصد بود که نشان می دهد تورم از 26.6 به 60.2 درصد افزایش یافته است.