آرامگاه شاهزاده زید توی یکی از جاذبه های دیدنی خراسان شمالی است - مجله فضای وب

آرامگاه شاهزاده زید توی یکی از آثار مذهبی تاریخی مربوط به قرون میانی اسلامی در شهرستان اسفراین است. پلان بنا در اصل هشت ضلعی بوده ولی طی تعمیرات مکرر به صورت نامنظم و چند وجهی درآمده است. بر مزار امامزاده یک صندوقچه چوبی منبت کاری شده وجود دارد که در گرداگرد آن کتیبه هایی به خط نسخ نوشته شده و در بخشهای مختلف با شمسه و ترنجهای هندسی محاط در قاب هایی مربعی به طرز زیبایی تزیین شده است. مصالح اصلی بنا خشت و گل بوده که بعدها نمای آن را با آجر کار نموده اند.

گنبد بنا به صورت عرقچینی به قطر 6 و ارتفاع 3 متر بوده که دور آن دارای نقاشی های زیبایی است. داخل بقعه گچ اندود شده و تا ارتفاع یک متر با سنگ مرمر، ازاره آن پوشش یافته است. در وسط بقعه، صورت قبری است که بر روی آن صندوق چوبی قدیمی به ابعاد 10/1×2 متر قرار گرفته است که در سال 1329 هـ . ق ساخته شد. در داخل این بقعه، قبوری از دوره صفویه وجود دارد که قدیمی ترین آنها به تاریخ 1072 هـ . ق و مربوط به میر محمد صادق ولد میر عبداللّه است. دو چنار تنومند که بیش از هزار سال عمر دارد، در ابتدای صحن امامزاده واقع است. یکی از آنها دچار حریق شده و در تنه سوخته آن به راحتی شش نفر جای می گیرند. این بنا در لیست آثار ملی به شماره 18734 ثبت شد.