استرس، نگرانی و اضطراب را با یکدیگر اشتباه نگیرید
به گزارش مجله فضای وب، معنای دقیق این 3 کلمه از منظر روان شناختی با یکدیگر تفاوت هایی دارند که به آنالیز آنها می پردازیم.
به گزارش از ، همه ما در زندگی روزمره مان از کلماتی مانند استرس داشتن، نگرانی یا مضطرب بودن استفاده می کنیم، ولی معمولا معنای دقیق روان شناختی آن ها را نمی دانیم. در واقع این گونه کلمات رایج دارای دو معنای متفاوت هستند؛ یک معنای رسمی در متون روان شناسی و دیگری معنای مصطلح در جامعه که الزاما با معنای اول همخوان نیست. در این نوشتار سعی می گردد سه کلمه استرس، اضطراب و نگرانی از منظر روان شناسی معنی و تفسیر گردد.
در ادامه این مطلب، نقاشی هایی که مشاهده می کنید به نقل از نیویورک تایمز و برای نشان دادن تفاوت های این 3 اختلال کشیده شده است.
اضطراب برخلاف استرس که کوتاه مدت و معطوف به یک مورد خاص است، بلندمدت و بدون دلیل است. حالت بدن و تجربه فیزیکی ما در اضطراب هم مشابه استرس است، اما این واکنش بدن بدون وجود هیچ خطر یا شرایط چالش برانگیز ایجاد شده و در طولانی مدت هم ادامه دارد. در اضطراب گویا ذهن خطر هایی را می بیند که واقعا وجود ندارند.
استرس شب امتحان باعث می گردد که بیشتر مطالعه کنید، اما اضطراب بی دلیل و طولانی مدت آثار مخرب زیادی بر سلامت بدن باقی می گذارد، مانند بی خوابی، زخم معده، کمردرد، سردرد، افزایش بیماری های قلبی و عروقی اضطراب معمولا از ناخودآگاه انسان نشئت می گیرد؛ یک تعارض ناشناخته در اعماق روان.
برای درمان چه کنیم؟
برای درمان اضطراب باید حتما به درمانگر متخصص مراجعه کنید. انواع وسواس ها، مانند تمیزی، تقارن، یا تکرار یک حرکت ناشی از اضطراب هستند که با انجام مناسکی خاص، مانند سه بار تمیز کردن میز، یا هفت بار کنترل کردن قفل در، کمی آرام می گردد.
استرس پاسخ زیستی بدن انسان به خطر است. همه ما این حالت را تجربه نموده ایم. افزایش ضربان قلب، افزایش تنفس و احساس قدرت در پا ها همراه با دل آشوبه ای خفیف که انسان را برای فرار یا جنگ آماده می نماید. اگر یک حیوان وحشی ببینید، با انرژی که هیچ گاه در خود سراغ نداشتید، فرار خواهید کرد. این افزایش انرژی ناشی از هورمون استرس یعنی کورتیزول است، اما در زندگی مدرن شهری معمولا حیوان وحشی در کار نیست. پس در شرایط وجود فاصله بین انتظارات و ظرفیت (توان)، استرس را تجربه می کنیم. زمانی که بیش از آن چه که فکر می کنید در توان دارید از شما توقع داشته باشند، مثل آزمونی که به دانشی فراتر از آن چه که الان دارید، احتیاج دارد.
برای درمان چه کنیم؟
باید توجه داشته باشید که استرس به ذات مثبت است، زیرا به ما هشدار خطر می دهد. پاسخ ما به استرس می تواند سازنده یا مخرب باشد. اگر استرس باعث افزایش کوشش برای دستیابی به ظرفیت بالاتر گردد، قاعدتا مثبت است. به طور مثال، با مطالعه بیشتر دانش خود را برای آزمون افزایش می دهیم. اما اگر همین استرس باعث گردد که احساس کنیم رسیدن به ظرفیت مد نظر از توان ما خارج است و عملکرد را مختل کند، پاسخ مخرب به استرس داده شده است.
نگرانی، برخلاف اضطراب و استرس، یک ساختار شناختی است. نگرانی مختص مغز سطح بالای انسان است. حیوانات و به خصوص پستانداران عظیم مثل شامپانزه ها توان احساس اضطراب را دارند، اما نگرانی برای آن ها معنا ندارد.
نگرانی معطوف به اتفاقاتی است که ممکن است پیش بیاید یا کار هایی که بهتر بود انجام می شد. به عبارت دیگر، استرس و اضطراب معطوف به زمان حال و اکنون هستند، اما نگرانی معطوف به آینده. زمانی که با یک خطر روبرو می شوید، دچار استرس خواهید شد، اما نگرانی درباره احتمال رویارویی با خطر در آینده و تحت شرایط خاص است. اگر فلان کار را انجام دهم، بعد از آن چه خطراتی ممکن است در کمین باشد؟ نگرانی در واقع پیش بینی خطرات احتمالی است. قاعدتا توان شناخت نگرانی یکی از مهم ترین توانایی های انسان برای بقا و پیشرفت است، چون برخلاف حیوانات، توانایی پیش بینی خطرات را داشته و قادر به آمادگی و برنامه ریزی برای آن هاست.
پس روشن است که نگرانی به خودی خود بسیار مفید است، اما در دنیای مدرن امروز که بسیاری از خطرات محاسبه و برای آن ها راه چاره پیدا شده است، ذهن به سمت خطرسازی بی مورد می رود. چون خطرات محتمل دیگر موضوعیت ندارد و به طور مثال بسیاری از بیماری ها دارای واکسن هستند، ذهن خطرات جعلی و بسیار غیرممکن را برای خود می سازد. اگر از خانه بیرون رفتم و فضایی ها به زمین حمله کردند، چه خواهد شد؟ قاعدتا نگرانی درباره حمله فضایی ها یک نگرانی موجه و مفید نیست مگر این که شما نویسنده کتاب های علمی-تخیلی باشید! پس ذهن شما با تکرار نگرانی های غیر محتمل توان انجام هرکاری را از شما سلب می نماید. در واقع نگرانی در سطح عادی باعث محکم کاری و کاهش شکست می گردد، اما نگرانی بیش از حد باعث انجام ندادن کار خواهد شد.
برای درمان چه کنیم؟
نگرانی بیش از حد معمولا با نوشخوار ذهنی افکار تکراری معین می گردد که احتیاج به درمان روان شناختی دارد.
یک راه درمان سریع نوشتن این نگرانی ها و برآورد احتمال وقوع آن هاست. اگر احتمال وقوعی بیش از 10 درصد دارد، پیشنهاد یک راه چاره برای آن موضوع، توصیه می گردد. البته قبل از این که در پی راه چاره باشید از خود سوال کنید که اگر این رخ داد، چه چیزی را از دست می دهم؟ در واقع ارزیابی کنید که نگرانی شما اصلا واقعا نگرانی است یا بهانه ای که مغز شما برای انجام ندادن کار هایی که ناخوشایند می پندارد، به شما القا نموده است؟ سرکار نرفتن به دلیل ترس از حمله فضایی ها، یک نگرانی موجه نیست و بیشتر بهانه ای است برای اقناع خود تا خود را تنبل قلمداد نکنیم.
اگر استرس کرونا دارید حتماً بخوانیدمنبع: خراسان/ ز.م
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان