اهمیت تغذیه قبل و بعد از عمل های جراحی
به گزارش مجله فضای وب، جراحی، رویدادی است که زندگی بسیاری از ما را تغییر می دهد. اما کمتر کسی می داند که سرنوشت این فرآیند تا چه حد به آن چه می خوریم بستگی دارد. تغذیه قبل و بعد از عمل های جراحی می تواند مشخص کننده باشد: بدن شما را برای چالش پیش رو آماده کند، سرعت بهبودی را افزایش دهد، و حتی عوارض جانبی را به حداقل برساند. اگر تصور می کنید تنها تبحر جراح کافی است، اشتباه می کنید؛ نقش شما، به ویژه از نظر تغذیه، حیاتی است. آماده اید تا قدرت تغذیه در جراحی ها را کشف کنید؟
شب قبل از عمل جراحی چی بخوریم؟
بدن شما مانند یک ماشین است که برای عملکرد بهتر، احتیاج به سوخت مناسب دارد. پیش از جراحی، تغذیه درست می تواند بدن را قوی تر نموده و به آن یاری کند تا با استرس های جسمی و روانی جراحی بهتر کنار بیاید. گزینه های زیر از مهم ترین مواردی است که باید به آن ها توجه کنید.
سیستم ایمنی قوی تر با تغذیه صحیح
جراحی ها، حتی در برترین شرایط، یک بار سنگین برای بدن هستند. برای مقابله با این بار، داشتن یک سیستم ایمنی قوی حیاتی است. مواد غذایی موثر در تقویت سیستم ایمنی به توضیح زیر است:
- پروتئین ها: پروتئین نقش کلیدی در تقویت سیستم ایمنی و ترمیم بافت ها دارد. منابع ایده آل شامل گوشت قرمز کم چرب، گوشت سفید، ماهی های چرب، تخم مرغ، لبنیات، انواع حبوبات، انواع دانه ها و آجیل است.
- ویتامین C: ویتامین C به تقویت گلبول های سفید یاری می نماید و نقش مهمی در مبارزه با عفونت ها دارد. منابع ایده آل شامل پرتقال، لیمو، پاپایا، گریپ فروت، فلفل دلمه ای قرمز، کیوی، توت فرنگی، گوجه فرنگی و سبزیجات سبز تیره است.
- آنتی اکسیدان ها: آنتی اکسیدان ها با یاری به خنثی سازی رادیکال های آزاد، نقش مهمی در حفظ سلامت بدن و جلوگیری از بیماری های ناشی از آسیب اکسیداتیو ایفا می نمایند. منابع ایده آل شامل چای سبز، انواع توت ها، شکلات تلخ، سبزیجات سبز تیره، زردچوبه، انواع آجیل، گوجه فرنگی، روغن زیتون و فلفل دلمه ای است.
- روی (زینک): زینک به فراوری و تکثیر سلول های ایمنی، از جمله گلبول های سفید خون یاری می نماید؛ بعلاوه در تنظیم و بهبود عملکرد این سلول ها نیز موثر است. منابع ایده آل شامل انواع تخمه، گوشت قرمز کم چرب، گوشت سفید، حبوبات، غلات کامل، لبنیات، انواع آجیل و بادام است.
- پروبیوتیک ها: پروبیوتیک ها، که میکروارگانیسم های زنده و مفیدی هستند، نقش مهمی در سلامت گوارش و عملکرد سیستم ایمنی بدن دارند. این میکروب های مفید می توانند به هضم بهتر غذا، جذب مواد مغذی، پیشگیری از رشد باکتری های مضر در روده و تقویت سیستم ایمنی یاری نمایند. منابع ایده آل شامل ماست پروبیوتیک، دوغ، کفیر، کیمچی، ترشیجات تخمیری و پودر پروبیوتیک است.
غذاهای ضدالتهابی برای کاهش استرس بدن
مصرف غذاهای ضدالتهابی می تواند به بهینه سازی پاسخ های بیولوژیکی بدن در برابر استرس های ناشی از جراحی یاری کند، به طوری که با تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهابات، فرآیند بهبودی را تسریع می نماید. مواد غذایی ضدالتهابی شامل:
- ویتامین D: ویتامین D به تنظیم سیستم ایمنی و کاهش التهاب یاری می نماید. منابع ایده آل شامل نور خورشید، ماهی های چرب، روغن جگر ماهی کاد، زرده تخم مرغ، قارچ، لبنیات غنی شده با ویتامین D، جوانه گندم، انواع دانه ها و انواع آجیل است.
- چربی های سالم: چربی های سالم، به ویژه اسیدهای چرب غیراشباع، می توانند به وسیله کاهش فراوری مواد التهابی و تنظیم پاسخ ایمنی به کاهش التهاب در بدن یاری نمایند. منابع ایده آل شامل روغن زیتون، انواع آجیل ها، ماهی های چرب، آووکادو، روغن نارگیل، روغن کانولا، روغن گردو، مغزها و دانه ها است.
- ادویه ها: ادویه ها به علت خواص ویژه و ترکیبات فعالی که دارند، می توانند در کاهش التهاب بدن موثر باشند. منابع ایده آل شامل زردچوبه، زنجبیل، دارچین، فلفل سیاه، سیر، کاکائو، رازیانه، ریحان و رزماری است.
مصرف فیبر؛ آماده سازی دستگاه گوارش
عملکرد مناسب دستگاه گوارش قبل از جراحی لازم است. چرا که جراحی و داروهای بی هوشی می توانند دستگاه گوارش را تحت تاثیر قرار دهند، که در صورت آماده نبودن ممکن است منجر به یبوست یا ناراحتی گردد. منابع ایده آل شامل انواع غلات کامل، میوه ها، سبزیجات و حبوبات است.
پیش از عمل جراحی چه نخوریم؟ غذاهای ممنوعه!
قبل از جراحی، مصرف بعضی غذاها ممنوع است، زیرا می توانند بر بیهوشی، روند جراحی یا بهبودی تاثیر منفی بگذارند. مهم ترین این موارد عبارت اند از:
- چربی های ناسالم: هضم غذاهای چرب زمان بر است و ممکن است موجب احساس ناراحتی معده یا برگشت اسید معده در طول بیهوشی گردد. بعلاوه محصولات چرب سنگین می تواند فراوری مخاط را افزایش دهد و تنفس را دشوارتر کند. غذاهای سرخ شده، گوشت های چرب، لبنیات چرب، غذاهای فرآوری شده، تنقلات، محصولات گوشتی، فست فودها، بستنی ها و دسرهای شیرین با چربی بالا از این انواع است.
- قندهای فرآوری شده: مصرف بیش از حد شکر می تواند سطح انرژی پایدار بدن را نامتعادل نموده، سیستم ایمنی را تضعیف کند و باعث افزایش التهاب گردد. شکر سفید، نوشیدنی های شیرین مربا، ژله، سس ها بستنی ها، دسرهای یخ زده کیک ها، کلوچه ها و بیسکویت هایی که حاوی قند اضافه اند؛ از این انواع هستند.
- غذاها و چاشنی های تند: این غذاها ممکن است معده را تحریک نموده و منجر به مسائل گوارشی شوند. غذاهای طبخ شده با ادویه های تند، فلفل های تند و سس های تند از این قبیل هستند.
- غذاهای نفاخ: غذاهای نفاخ می توانند باعث بروز نفخ و درد شکمی شوند که می تواند در حین جراحی یا بعد از آن مسائلی را ایجاد کند. بعلاوه نفخ ممکن است فشار در ناحیه جراحی ایجاد کند و احتمال عفونت را افزایش دهد. علاوه براین مواد غذایی نفاخ ممکن است باعث ناراحتی معده و در نتیجه استفراغ شوند که می تواند حین و بعد از جراحی خطرناک باشد؛ فلذا از مصرف حبوبات، کلم، پیاز و غلات نفاخ نزدیک به زمان جراحی اجتناب کنید.
- نوشیدنی های ممنوعه: بعضی نوشیدنی ها می توانند منجر به نفخ و ناراحتی معده شوند که ممکن است در زمان جراحی یا در دوران بهبودی تاثیر منفی داشته باشد.
- نوشیدنی های گازدار: گاز موجود در این نوشیدنی ها می تواند معده را متورم نموده و مسائلی در هنگام جراحی ایجاد کند. نوشابه ها و نوشیدنی های انرژی زا از این انواع هستند.
- نوشیدنی های حاوی کافئین: نوشیدنی هایی مانند قهوه، چای غلیظ و نوشابه های انرژی زا ممکن است باعث افزایش ضربان قلب، اضطراب یا مسائل خواب شوند.
- الکل: الکل بر عملکرد کبد و توانایی بدن در متابولیزه کردن داروهای بیهوشی تاثیر منفی می گذارد؛ و بعلاوه احتمال خونریزی را افزایش دهد. در نهایت با تاثیرات عمده منفی بر روی سیستم ایمنی، روند بهبودی را دچار اختلال می نماید.
غذاهای مقوی بعد از عمل جراحی
تغذیه بعد از جراحی، به میزان عمل جراحی خود اهمیت دارد. بدن شما که حالا درگیر ترمیم زخم ها، بازسازی بافت ها، و مقابله با استرس های ناشی از جراحی است، به مواد مغذی خاصی احتیاج دارد. در این بخش، به شما نشان می دهم که چگونه غذاهای مناسب می توانند روند بهبودی را سرعت ببخشند و انرژی از دست رفته را بازگردانند.
پروتئین؛ قهرمان ترمیم زخم ها و بافت ها
پس از جراحی، بدن برای بازسازی بافت های آسیب دیده به پروتئین احتیاج دارد.چرا که پروتئین نقش کلیدی در فراوری کلاژن دارد که برای ترمیم زخم ها لازم است؛ بعلاوه سیستم ایمنی را تقویت نموده و از عفونت جلوگیری می نماید. منابع ایده آل شامل گوشت قرمز، گوشت سفید، تخم مرغ، لبنیات کم چرب، و حبوبات است.
ویتامین ها و مواد معدنی؛ جادوی بهبودی
پس از جراحی، ویتامین ها و مواد معدنی نقش مهم و قابل توجهی را در بهبودی و تقویت بدن ایفا می نمایند.
- ویتامین C: ویتامین C یاری می نماید تا سیستم ایمنی بدن تقویت گردد، که این امر برای جلوگیری از عفونت های احتمالی بعد از جراحی بسیار حیاتی است. از طرفی این ویتامین به فراوری کلاژن، پروتئینی که در ترمیم بافت ها نقش دارد، یاری می نماید.
- ویتامین A: ویتامین A با حفظ و بهبود سلامت پوست و غشاء مخاطی برای ترمیم زخم ها و جلوگیری از عفونت های موضعی پس از جراحی اهمیت دارد.
- روی (زینک): زینک به عملکرد مطلوب سیستم ایمنی یاری نموده و نقش مهمی در فراوری و فعالیت سلول های ایمنی ایفا می نماید. این موضوع به جلوگیری از عفونت های پس از جراحی یاری می نماید.
- ویتامین K : ویتامین K به عنوان یک عامل ضروری در فرآیند لخته شدن خون عمل می نماید. این ویتامین به فراوری پروتئین هایی که برای توقف خون ریزی و ترمیم زخم ها ضروری هستند، یاری می نماید.
- آهن: پس از جراحی، ممکن است بدن با کم خونی روبرو گردد، به ویژه اگر خون ریزی وجود داشته باشد. تامین آهن کافی به جلوگیری از کم خونی و حفظ سطح انرژی یاری می نماید.
چربی های سالم؛ سوخت برای بازسازی سلول ها
چربی ها منبع غنی انرژی هستند و پس از جراحی، زمانی که بدن به انرژی اضافی برای بهبودی احتیاج دارد، می توانند منبع مهمی از کالری باشند. منابع ایده آل شامل ماهی چرب، آجیل ها، دانه ها، روغن زیتون، روغن آووکادو و امگا-3 است.
هیدراتاسیون؛ اهمیت آب و مایعات
پس از جراحی، حفظ هیدراتاسیون مناسب بدن به جهت عملکرد صحیح تمامی سیستم ها لازم است. کمبود آب می تواند منجر به مسائلی مانند افت فشار خون، اختلال در عملکرد کلیه، و کاهش انرژی گردد.
سخن آخر
عمل جراحی، یکی از مهم ترین چالش های زندگی هر فرد است؛ اما آن چه شما پیش و پس از جراحی انجام می دهید، تاثیر زیادی بر موفقیت آن دارد. تغذیه مناسب، مانند یک نیروی یاریی عمل می نماید که بدن شما را قوی تر، بهبودی را سریع تر و عوارض را کمتر می نماید. به یاد داشته باشید، هر قدمی که امروز برای تغذیه بهتر بردارید، آینده سلامتی شما را می سازد. جراحی ممکن است یک ضرورت باشد، اما تغذیه ای صحیح، تصمیمی است که فقط شما می توانید برای بهبود سریع تر خود بگیرید. انتخاب با شماست؛ آیا آماده اید بدن خود را برای برترین نتیجه حمایت کنید؟
منبع: یک پزشک