دو روی سکه عرضه نفت خام در بورس - مجله فضای وب

به گزارش خبرنگاران، چندی پیش اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری از عرضه نفت خام ایران در بورس اطلاع داد و گفت: با کشورهای دوست خود گفت وگو و راه های فروش نفت خود را باز نموده ایم. نفت خام ایران در بورس داخلی عرضه خواهد شد تا بخش خصوصی، به طور شفاف نفت را خریداری و صادر کند؛ در نتیجه به مقدار مورد احتیاج، بخش خصوصی در تناژهای مختلف وارد عرصه گردیده است.

چندی بعد از این اظهار نظر شورای عالی هماهنگی اقتصادی که به ریاست حسن روحانی برگزار گردید تصویب کرد که با هدف متنوع سازی روش های فروش نفت، طرح عرضه نفت خام در رینگ صادراتی بورس انرژی در داخل کشور به صورت ارزی انجام گردد. بر اساس این طرح، وزارت نفت می تواند با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی برای صادرات، نفت خام و فراورده های نفتی را به قیمت رقابتی، در بورس داخل کشور به فروش برساند.

به نظر می رسد عرضه نفت در بورس یکی از راهکارهای مورد اشاره اسحاق جهانگیری برای دور زدن تحریم هاست. معاون اول رئیس جمهوری گفته که نخستین هدف آمریکا، ممانعت از فروش نفت ایران است که با عرضه نفت خام در بورس، بخش خصوصی می تواند نفت را از بورس به طور شفاف خریداری و صادر کند.

نظر زنگنه درمورد عرضه نفت خام در بورس

این تصمیم درحالی به گفته علی کاردر، مدیرعامل شرکت ملی نفت از هفته آینده اجرا خواهد شد که وزیر نفت اجرای آن را فعلا آزمایشی می داند. به گفته بیژن زنگنه هیات دولت با عرضه نفت در بورس موافقت ننموده و سران سه قوه موافقت کردند. به دلیل حساسیت هایی که این موضوع دارد، گفته شد که 20 درصد به صورت ریالی و 80 درصد به صورت ارزی به طور آزمایشی و به طور محدود عرضه گردد و بعد ازگرفتن نتایج و انجام ارزیابی تصمیم گیری گردد. عرضه آن حدود 40 هزار بشکه است.

نحوه بازاریابی چگونه و بازارهای صادراتی کجاست؟

یکی از سوالاتی که درمورد عرضه نفت خام در بورس مطرح می گردد این است که اگر قرار باشد نفت ایران تحریم گردد، بخش خصوصی چگونه می تواند دست به صادرات بزند؟ پاسخ بخش خصوصی این است که آمریکا معاملاتی که توسط دولت ایران انجام می گردد را منع نموده و اعلام ننموده است که مردم عادی خرید و فروش ننمایند. قرار است عاملان بخش خصوصی در قالب تشکل ها، اتحادیه ها و شرکت های فعال در حوزه انرژی وارد عمل شوند و برای فروش نفت می توانند از نفتکش های شرکت ملی نفتکش و یا نفتکش های آزاد که تحریم مانع فعالیت آن ها نمی گردد استفاده نمایند. از سوی دیگر بخش خصوصی می تواند سازوکاری را فراهم کند که خارج از مقررات سخت جهان نفت را صادر کند. همچنین گفته می گردد بازار کشورهای آسیایی مانند چین و هند و کشورهایی است که امکان انتقال ارزی را دارند.

قیمت و نحوه دریافت پول به چه صورت است؟

شنیده ها حاکی از آن است که قیمت بخش خصوصی با قیمت بین المللی یکسان است. زیرا نمی توان قیمت را با دو نرخ در کشور به فروش رساند. بخش خصوصی همچنین نحوه دریافت پول را تعریف و به وسیله بانک های عاملی که تعریف گردیده است اقدام می نماید.

کارشناسان چه می گویند؟

با اینکه طرح عرضه نفت خام در بورس در یک قدمی اجرا ایستاده است، همچنان مخالفانی دارد. موافقان این طرح بر این باورند که اگر عرضه نفت خام در بورس در سال های قبل باخت به این دلیل بوده که عرضه نفت خام در بورس در سال های قبل یک مرحله بود و در آن موقع در اختیار بخش خصوصی نبود. دولت تصمیم گرفت 500 هزار بشکه نفت سنگین را با یک قیمت تعیین به فروش برساند. متقاضیان خواستار قیمت کم تری بودند اما نماینده امور بین الملل بیان کرد با قیمت کم تر حاضر به فروش نفت خام نیست درحالی که بورس بر اساس عرضه و تقاضاست، آن ها می گویند سبد بخش خصوصی کوچک تر است و این بخش محموله های 50 تا 100 هزار بشکه ای را به بخش خصوصی به فروش خواهد رساند و به همین دلیل امکان دور زدن تحریم ها وجود دارد.

درحالی که مخافلان این طرح بر این باورند که وقتی هنوز نتوانسته ایم مسائل و ضعف های هسته معاملاتی بورس را رفع کنیم چطور می خواهیم یک سیستم نرم افزاری جدید برای بورس نفت ایجاد کنیم؟ به عقیده آن ها با عرضه نفت خام در بورس نمی توان اثرات تحریم ها را کاهش داد. زیرا ساز و کار بورس نفت بر اساس بازار آزاد است و بازار آزاد مبتنی بر عرضه و تقاضاست. طبیعتا ما در سمت عرضه مسئله ای نداریم، ولی در سمت تقاضا قطعا با مسائل زیادی روبرو خواهیم بود چرا که بازار مناسبی برای تقاضای نفت ما وجود نخواهد داشت.

از سوی دیگر نحوه تسویه نقدی نفت در بورس، بر اساس دلار انجام می پذیرد ولی با توجه به تحریم های ارزی، ایران در تسویه نقدی معاملات دچار مشکل خواهیم شد.